ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Ιδιαίτερη αξία για τη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά μας έχει το βουνό της Υπεραγαθιώτισσας, ανάμεσα στα δύο πανέμορφα χωριά, τον Κοιλιωμένο και τη Λούχα. Η διαδρομή από κοιλιωμένο προς Υπεράγαθο είναι πρωτόγνωρη για τον επισκέπτη. Το πευκοδάσος (δυστυχώς στις τελευταίες πυρκαγιές του καλοκαιριού 2011 μεγάλο μέρος του έχει καεί), η μακκία βλάστηση, οι αρωματικοί θάμνοι και τα φρύγανα, αποτελούν εκπληκτική εμπειρία των αισθήσεων, της όρασης της όσφρησης της αφής και όταν πλησιάσουμε στη Στρατία με τα πηγάδια και τους εκπληκτικούς αμπελώνες, εάν ο επισκέπτης είναι τυχερός μπορεί να γευθεί τις ξεχωριστές ποικιλίες σταφυλιών. Στους πρόποδες του βουνού, υπάρχει το μοναστήρι της Υπεραγάθου του Σινά και μπροστά του απλώνεται η γόνιμη λεκάνη, η οποία συγκεντρώνει και κρατεί το γόνιμο έδαφος, από τη διάβρωση των γειτονικών βουνών.
Το μοναδικό αυτό δάσος στη Ζάκυνθο είναι αποτέλεσμα της προστασίας του από τη μονή. Η οικολογική του αξία είναι πολύ μεγάλη και μπορεί να θεωρηθεί μνημείο της φύσης. Ο Λουδοβίκος Σαλβατόρ αναφέρει στο βιβλίο του «Εκπληκτικές Περιηγήσεις στη Ζάκυνθο, 1900) το δάσος της Υπεραγάθου, εκφράζοντας την ομορφιά του και την επιθυμία του να ήταν και τα άλλα βουνά της Ζακύνθου το ίδιο δασωμένα. «Πόσο ωραίοι θα παρουσιάζονταν οι λόφοι της Ζακύνθου αν ήταν δασωμένοι όπως αυτός!».
Συγγραφέας: Μαρτίνης Α.