Ο ναός ιδρύθηκε κατά πάσα πιθανότητα στο πρώτο μισό του 18ου αιώνα. Δεν υπάρχουν πληροφορίες για την ιστορία του. Ο σεισμός του 1953 προκάλεσε μεγάλες ζημιές στον ναό που δεν αποκαταστάθηκαν.
Στο προαύλιο του ναού τάφηκε ο ιερομόναχος Νικόλαος Καψάσκης, ο οποίος ήταν στην Κωνσταντινούπολη όταν απαγχόνησαν οι Οθωμανοί τον Πατριάρχη Γρηγόριο Ε ́, όμως κατάφερε να επιστρέψει στη Ζάκυνθο.
Ο ναός ιδρύθηκε στο πρώτο μισό του 18ου αιώνα. Δεν υπάρχουν πληροφορίες για μεταγενέστερες επεμβάσεις ή και ανακαινίσεις του ναού. Καταστράφηκε από τον σεισμό του 1953 και εγκαταλείφθηκε.
Ο ναός ακολουθεί τον τύπο της μονόκλιτης βασιλικής. Η κύρια είσοδος βρίσκεται στα νότια ανάμεσα σε δυο μεγάλα παράθυρα, ενώ δυο πολύ μικρότερα ανοίγονται στα άκρα της νότιας πλευράς. Μια δευτερεύουσα είσοδος ανοίγεται στα βόρεια επίσης ανάμεσα σε δυο μεγάλα παράθυρα. Η βόρεια θύρα οδηγούσε σε μικρό νεκροταφείο. Η δυτική πλευρά δεν είχε κανένα άνοιγμα εκτός από ένα φεγγίτη πάνω από τον γυναικωνίτη, ο οποίος κάποια στιγμή ακυρώθηκε. Στα ανατολικά ανοίγεται μικρή ημικυκλική αψίδα για το Ιερό και εσωτερικά στο κέντρο της μια τυφλή κόγχη πάνω από μικρό τετράγωνο παράθυρο. Μια μικρή τυφλή κόγχη ανοίγεται και για την Πρόθεση. Πάνω από την αψίδα υπάρχει ακόμη ένας φεγγίτης. Σώζεται ακόμη ο λίθινος γυναικωνίτης με την κλίμακά του. Το απλού τύπου κωδωνοστάσιο βρίσκεται στα νότια του ναού. Σώζεται μόνο ο κορμός του με το τοξωτό άνοιγμα στη βάση, που λειτουργεί ως είσοδος, μέχρι το ύψος του γείσου. Το διπλό τοξωτό άνοιγμα για τις καμπάνες και η ανώτερη σύνθεση έχουν χαθεί. Χαρακτηριστικό του κωδωνοστασίου είναι οι πλαϊνοί έλικες στον κορμό του. Το άνοιγμα διαμορφώνεται από δυο παραστάδες με απλά επίκρανα, ενώ η κλείδα του τόξου είναι ανάγλυφη και πλαισιώνεται από δυο ανθέμια. Στην κάτω επιφάνεια διακρίνεται ανάγλυφος ρόδακας. Ο κορμός στέφεται με απλό γείσο. Πάνω από το τόξο υπάρχει μια μικρή κόγχη.
Αναλυτική περιγραφή διακόσμου: Στο εξωτερικό του ναού ξεχωρίζουν τα λίθινα ανάγλυφα και οι περίτεχνες σιδεριές στα παράθυρα. Η κύρια είσοδος τονίζεται με ανάγλυφο πλαίσιο μέσα στο οποίο η τοιχοποιία αποτελείται από ορθογώνιους λίθους. Το τοξωτό άνοιγμα στηριζεται σε παραστάδες με απλά επίκρανα και η κλείδα του είναι ανάγλυφη. Επιστέφεται από τριγωνικό αέτωμα που ίσως στο τύμπανό του έφερε λίθινο κόσμημα, όμως έχει χαθεί πλέον. Στην κορυφή του αετώματος διακρίνεται απλό επίκρανο. Τα περιθυρώματα των παραθύρων είναι πιο απλά, με πεσσίσκους που στέφονται με απλά επίκρανα και την ανάγλυφη κλείδα του τόξου.
Κινητά ευρήματα – Είδη μικροτεχνίας: Από τον ναό προέρχονται οι εικόνες του Προφήτη Ηλία και της Αποτομής Προδρόμου. Ακόμη σώζεται ο Εσταυρωμένος με τα σύμβολα των Ευαγγελιστών μέσα σε ξυλόγλυπτο πλαίσιο στις γωνίες και την ημερομηνία: 1757 εν μηνί Απριλίω
Παράλληλα: Ο ναός βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του ναού. Λειτουργούσε παράλληλα με τον ναό του Παντοκράτορα στο ίδιο χωριό, αν και ο δεύτερος ήταν μάλλον μικρότερος.
Πηγές
- Λ.Ζώης, Ιστορία της Ζακύνθου, Αθήνα 1955
- Ντ.Κονόμος, Εκκλησίες και μοναστήρια στη Ζάκυνθο, Αθήνα 1967