Πάει αρκετός καιρός, που η έρευνά μας έχει επικεντρωθεί στην αναζήτηση του πάλαι ποτέ ναού της Αγίας Αικατερίνης του Σιγούρου, στου Μπέμπου ή στα Μαρμάρια, στην ευρύτερη περιοχή του ακρωτηρίου της Μπόχαλης Ζακύνθου. Ώσπου, κάποια στιγμή, εντοπίστηκε λίθινη επιγραφή, αετωματικής μορφής, την οποία σας παρουσιάζω με μεγάλη χαρά.
Βρέθηκε μέσα σε ιδιοκτησία και οι ιδιοκτήτες δε γνώριζαν την προέλευσή της. Άλλωστε, εκατό χρόνια από την τελευταία της εμφάνιση είναι πάρα πολλά!
Φωτ. 1: Η αναζητούμενη επιγραφή.
Ο Ντίνος Κονόμος στο βιβλίο του “Εκκλησίες και μοναστήρια στη Ζάκυνθο” αναφέρει ότι το εκκλησάκι ήταν μέσα σε μια σπηλιά, πλάτους 7 μέτρων και μήκους 4 μέτρων. Στη χτισμένη είσοδο υπήρχε λίθινη επιγραφή, την οποίαν είχε αντιγράψει ο Σπυρ. Δε Βιάζης περί το 1901.
Ο Σπυρίδων Δε Βιάζης, πράγματι, περιγράφει σε ανακοίνωσή του με τον τίτλο “Ανέκδοτος επιγραφή” ότι υπήρχε εκκλησίδιον αφιερωμένο στην Αγία Αικατερίνη μέσα σε σπήλαιο, το οποίο κατακρημνίστηκε. Περιγράφεται επίσης ότι επί της εισόδου υπήρχε επιγραφή στην Ελληνική γλώσσα:
Ιερώνυμης Αγησιλάου του Σηκούρου
συμβίου ανακτισμα εν έτει αχκ΄ (1620)
Μάλιστα αναφέρει πως την είδε “εις ανώφλιον μελανόν εκ του καπνού”, στην οικία χωρικού που ήταν πολύ κοντά στο σπήλαιο.
Ο Daniel Quinn στο έργο του “Των τελευταίων αιώνων επιγραφαί Ζακυνθιακαί” – Αρμονία 3/10 (1902) – αναφέρει επίσης την εν λόγω επιγραφή, προσθέτοντας ότι, όταν η οροφή του σπηλαίου κατακρημνίστηκε και εγκαταλείφθηκε ο ναός, η επιγραφή μεταφέρθηκε στον ναό του Αγίου Ιωάννη, που ήταν πλησίον.
Μετά τον σεισμό του 1893, οπότε κατέρρευσε ο προαναφερθείς Ναός, η επιγραφή μεταφέρθηκε στο ανώφλιο της παρακείμενης οικίας, σύμφωνα με την μαρτυρία του Σπυριδωνα Δε Βιάζη.
Η θέση που ήταν το σπήλαιο είναι στην ευρύτερη περιοχή του κτήματος Πιριπιμπή της οικογένειας Χρυσοπλεύρη.
Η οικογένεια Χρυσοπλεύρη, τα τέλη του 18ου αιώνα, απέκτησε τα φέουδα της οικογένειας Σιγούρου, η οποία παρήκμασε, όπως μας πληροφορεί ο Νίκος Π. Καποδίστριας στην ανακοίνωσή του “ΤΟ ΠΡΟΣΦΕΡΤΟ ΦΕΟΥΔΟ ΤΟΥ ΜΕΡΚΑΤΗ ΣΤΟ ΜΠΑΝΑΤΟ ΖΑΚΥΝΘΟΥ” (τέλη 18ου αιώνα). Έτσι εξηγείται και η θέση του Ναού της Αγίας Αικατερίνης του Σιγούρου.
Όσον αφορά στον Αγησίλαο Σιγούρο, ο Λεωνίδας Χ. Ζώης στο Λεξικόν Ιστορικόν και Λαογραφικόν Ζακύνθου, στη σελίδα 586 αναφέρει: “Αγησίλαος σοπρακόμητος γαλέρας, διακριθείς κατά την ναυμαχία της Ναυπάκτου, το 1571, και τιμηθείς δια αξιωμάτων και τιμών”. Ο συγκεκριμένος ανήκε στην οικογένεια του Αγίου Διονυσίου, προστάτη και πολιούχου Ζακύνθου.
Έχοντας τη χαρά ότι ανέσυρα από την λήθη ένα σημαντικό κομμάτι της τοπικής ιστορίας μας, ελπίζω πως θα τύχει ανάλογης επιστημονικής έρευνας.
Μαρία Σιδηροκαστρίτη – Κοντονή
Πολ. Μηχανικός ΤΕ – Ερευνήτρια