Ο ναός υπήρχε το 1514 και βρισκόταν σε καθεστώς jus patronato. Οι ιδιοκτήτες – διαχειριστές μέχρι και το 1812 ήταν αρκετοί. Όμως το 1813 παραχωρήθηκε σε αδελφάτο. Το 1953 καταστράφηκε από τον σεισμό.
Ο ναός της αγίας Παρασκευής στην Πόχαλη ιδρύθηκε πριν το 1514 και βρισκόταν υπό το καθεστώς jus patronato. Το 1579 ανήκε στην οικογένεια Καραβία που την παραχώρησε το 1589 στον ιερέα Ζαχαρία Πασπαλιάρη. Το 1621 η οικογένεια Ντε Τζούφη παραχωρεί τον ναό για δυο έτη στον ιερέα Γεώργιο Γραμματικόπουλο. Το 1813 ανήκει στην οικογένεια Γρυπάρη η οποία τον παραχωρεί σε αδελφάτο. Σε όλα αυτά τα χρόνια εικάζεται πως έγιναν διάφορες επεμβάσεις εξαιτίας των σεισμών και της εναλλάγής ιδιοκτητών.
Ο ναός είναι μια μονόκλιτη βασιλική με την κύρια είσοδο στην βόρεια πλευρά ανάμεσα σε δυο μεγάλα παράθυρα και ένα μικρό παράθυρο για το Ιερό. Στο δυτικό άκρο της βόρειας πλευράς υπάρχει μια ψηλή κλίμακα για τον γυναικωνίτη. Στην δυτική πλευρά υπάρχει μια ακόμη είσοδος με ένα φεγγίτη από πάνω. Στο εσωτερικό διατηρείται ο γυναικωνίτης. Το κωδωνοστάσιο είναι απλού τύπου και βρίσκεται στην ίδια ευθεία με την είσοδο του ναού στην δυτική πλευρά. Σώζεται μόνο η βάση του με το τοξωτό άνοιγμα, ενώ λείπουν τα στηρίγματα των τόξων για τις καμπάνες και η επίστεψη.
Ο ναός είναι λιτός στην διακόσμησή του. Εξωτερικά τα περιθυρώματα των εισόδων είναι απλά χωρίς πλαστικά κοσμήματα. Οι είσοδοι επιστέφονται από τοξωτά αετώματα Στο εσωτερικό κυριαρχεί το ξυλόγλυπτο τέμπλο με επίχρυσα κοσμήματα. Έχει τριγωνική επίστεψη και ακουμπά στην ουρανία. Είναι διακοσμημένο με φυτικά μοτίβα. Ακόμη διατηρείται το καφασωτό κάλυμμα του γυναικωνίτη.
Πηγές
- Λ.Ζώης, Ιστορία της Ζακύνθου, Αθήνα 1955
- Ντ.Κονόμος, Εκκλησίες και μοναστήρια στη Ζάκυνθο, Αθήνα 1967
- Ντ.Κονόμος, Ζάκυνθος (Πεντακόσια χρόνια 1478 – 1978). Τόμος Πρώτος, Καστρόλοφος και Αιγιαλός, Αθήνα 1979
- Ντ.Κονόμος, Ζάκυνθος.Πεντακόσια χρόνια (1478 – 1978). Τέχνης Οδύσσεια, Τ.5, τεύχ.Β΄, Θρησκευτική τέχνη.
- Αρχιτεκτονική – Ξυλογλυπτική – Αργυρογλυπτική, Αθήνα 1989
- W.L.Salvator, Ζάκυνθος (μετ.Α.Αρμένη-Τσουκαλά), Ζάκυνθος 1995