Ο Φραγκίσκος Καλλέργης είναι από τους Κρητικούς που κατέφυγαν στα Επτάνησα μετά την κατάληψη της Κρήτης. Μάλιστα, είναι από τους ζωγράφους πρόσφυγες που μετέφεραν κρητικές εικόνες στα Επτάνησα. Εικόνες είχαν στην κατοχή τους ζωγράφοι πρόσφυγες, όπως ο Λέος Μόσκος, ο Φραγκίσκος Καλλέργης, ο Μιχαήλ Αγαπητός. Ο Φραγκίσκος Καλλέργης εγκαταστάθηκε στη Ζάκυνθο και είναι γνωστός επειδή «τόλμησε» να αντιγράψει την εικόνα της Παναγίας της Αναφωνήτριας στο ομώνυμο Μοναστήρι για προσωπικό του όφελος.(1677) Η θαυματουργή εικόνα της Αναφωνήτριας της ομώνυμης Μονής μεταφέρονταν συχνά και κυρίως σε περιπτώσεις ανομβρίας στην πόλη της Ζακύνθου και παρέμενε, αφού λιτανευόταν, στην εκκλησία των Αγίων Αποστόλων, μέχρι να βρέξει και να επιστρέψει στον τόπο της. Τα οφέλη του μοναστηριού ήταν ποικίλα, μια και αναθήματα τοποθετούνταν στην εικόνα και πολλά κέρδη είχε από το προσκύνημα. Παρακινημένος απ’ όλα αυτά ο γνωστός ζωγράφος Φραγκίσκος Καλλέργης, εφημέριος του ναού αυτού της Χώρας, σκέφτηκε ν’ αντιγράψει κρυφά πάνω σε σανίδα ιδίου μεγέθους την εικόνα και να την χρησιμοποιήσει για ίδιο όφελος. Μόλις, όμως, το έμαθαν ο ηγούμενος και οι μοναχοί έγιναν μανιώδεις. Έτρεξαν σε θρησκευτικές και πολιτικές αρχές και παρά τις δικαιολογίες του ζωγράφου, έχοντας συμπαραστάτες και τους απλούς ανθρώπους, οι οποίοι χαρακτήρισαν ιεροσυλία την πράξη του ιερέα – αγιογράφου, κατόρθωσαν να δημιουργηθεί μεγάλο θέμα. Τότε οι Σύνδικοι κατόρθωσαν στις 8 Ιουνίου του έτους 1677 να εκδοθεί από τον Προβλεπτή Ιάκωβο Κορνέρ διάταγμα, με το οποίο καταδικαζόταν ο αντιγραφέας και δινόταν διαταγή να μεταφερθεί το αντίγραφο στην Μονή και να μείνει δίπλα στο πρωτότυπο, χωρίς να μπορέσει κανείς να το παραλάβει. Η δεύτερη αυτή εικόνα δεν βρίσκεται σήμερα στο μοναστήρι της Αναφωνήτριας. Ο Φραγκίσκος Καλέργης είχε σχέση με την περιοχή και το 1685 του είχε παραχωρηθεί, από την Βενετική Κυβέρνηση, η εκκλησία του Αγίου Ανδρέα στο Λόγγο του Σκουλικάδου.
Πηγές –Βιβλιογραφία- Ιστότοποι
- Διονύση Φλεμοτόμου: ΤΟ ΔΙΠΤΥΧΟ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΑΝΑΦΩΝΗΤΡΙΑΣ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΣΚΟΥΛΙΚΑΔΟ ΖΑΚΥΝΘΟΥ Από τον Τιμητικό Τόμο Φιόρα τιμής για τον Μητροπολίτη Ζακύνθου Χρυσόστομο Β ́ Συνετό, Ζάκυνθος 2009, σελ 993-1016
- Ζωή Μυλωνά, Μουσείο Ζακύνθου, Υπουργείο Πολιτισμού-Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων, Αθήνα 1998
- Γιάννης Ρηγόπουλος, Εικόνες της Ζακύνθου, Τόμος Β ́, Ιερά Μητρόπολις Ζακύνθου και Στροφάδων, εκδ. Επτάλοφος, Αθήνα 2006
- www.deltionchae.org